Wat is een besloten ruimte?
Een besloten ruimte is een kleine, vaak lage ruimte die gesloten of deels open is en waar je je slecht in kunt bewegen. Daarnaast heeft een besloten ruimte een kleine ingang/uitgang en zijn er weinig vluchtroutes. Bij een besloten ruimte kun je denken aan riolen, kruipruimtes, kelders, sleuven en putten.
Wat zijn de gevaren?
Als je werkt in een besloten ruimte, krijg je te maken met verschillende risico’s omdat de ruimte vaak ongelijk is, geen of slechte ventilatie heeft en de ruimte slecht verlicht is. Het volgende kan gebeuren:
- Verstikking: je kunt normaal adem halen wanneer de omgevingslucht uit 21 volumeprocent (vol.%) zuurstof bestaat. Door gevaarlijke stoffen (bijvoorbeeld lekkende leidingen of laswerkzaamheden) kan de zuurstof op jouw werkplek verminderen. Als dit onder de 18 vol.% komt, ontstaat het risico op verstikking. In een besloten ruimte mag de zuurstof nooit onder de 18 vol.% komen.
- Bedwelming/vergiftiging: als je werkt met gevaarlijke stoffen in een besloten ruimte kun je eerder bedwelmt raken of vergiftingsverschijnselen krijgen, zoals benauwd, misselijk, braken of huiduitslag. Via inademen komt de gevaarlijke stof in je longen, ook door eten en drinken kan een gevaarlijke stof in je lichaam komen. Een aantal stoffen kan zelfs ook door de huid in je lichaam komen. Werk je vaak (onbeschermd) met gevaarlijke stoffen, dan is dit op de lange termijn erg slecht voor je gezondheid.
- Brand/explosie: brandgevaar ontstaat wanneer een brandbare stof samen met zuurstof in contact komt met een ontstekingsbron, zoals vonken die ontstaan door laswerkzaamheden, elektrisch materieel dat kapot is en je toch gebruikt of de ontlading van statische elektriciteit. Om brand of explosie te voorkomen, moet je of de brandbare stof of de ontstekingsbron wegnemen.
Extra gevaarlijk
In een besloten ruimte kun je je slecht bewegen en werk je alleen. Als er iets gebeurt in de ruimte, duurt het langer en is het moeilijker om hulp te krijgen. Daarom moet er altijd iemand (een veiligheidswacht/ mangatwacht) buiten de besloten ruimte staan die jou in de gaten houdt als je in een besloten ruimte werkt. Als er iets gebeurt, kan hij/zij meteen hulp inschakelen.
Welke maatregelen moet je nemen?
De volgende maatregelen kunnen genomen worden. Hierbij hangt het wel af welke werkzaamheden je in de besloten ruimte uitvoert.
- Samen met KAM een Taak Risico Analyse (TRA) maken en de veiligheidsmaatregelen bepalen.
- Afspraken maken over hoe je alarm slaat en hoe je een persoon uit de besloten ruimte redt. En er moet een veiligheidswacht/mangatwacht geregeld worden.
- De besloten ruimte moet veilig gesteld worden: de ruimte moet leeg en schoon zijn, vluchtwegen moeten vrijgemaakt worden, de ruimte moet geventileerd worden en bewegende delen moeten vastgemaakt worden.
- Zuurstof en gasconcentratiewaardes moeten in de ruimte gemeten worden.
- De tijd dat een collega in een besloten ruimte werkt, moet zo kort mogelijk zijn.
- Ontstekingsbronnen moeten zo veel mogelijk verwijderd worden uit besloten ruimtes. Daarnaast moeten er een duidelijke werkwijze in de TRA staan.
- Om elektrocutiegevaar te voorkomen, maak je gebruik van een veilige spanning 50 volt wisselspanning, 120 volt gelijkspanning of accugereedschap.